W innym artykule pisaliśmy o tym, na co warto zwrócić uwagę, gdy chcemy wybrać działkę budowlaną. Gdy już mamy upatrzoną działkę, sprawdziliśmy jej stan prawny i wiemy, że nie istnieją żadne przeszkody dla jej zakupu, możemy przystąpić do formalności z tym związanych.
W innym artykule opisujemy kwestie związane z wyborem działki i sprawdzeniem jej stanu prawnego. Przypomnijmy tylko, że zanim zdecydujemy się na transakcję u notariusza, powinniśmy się upewnić, czy sprzedający ma prawo do nieruchomości i czy nie występują obciążenia ani inne zależności wobec osób trzecich. W tym celu należy sprawdzić księgę wieczystą i wyjaśnić ewentualne wątpliwości ze sprzedającym.
Zanim zawrzemy ostateczną umowę, warto podpisać umowę przedwstępną. Umowa przedwstępna daje nam gwarancję, że wymarzona działka nie zostanie sprzedana komuś innemu, zanim załatwimy inne formalności, np. związane z kredytem hipotecznym. Nie musi ona mieć formy aktu notarialnego, ale jest to zalecane, gdyż jeśli któraś ze stron nie dopełni warunków, ta druga będzie mogła łatwiej i skuteczniej dochodzić swoich praw. Jednak umowa notarialna oznacza dodatkowe koszty.
Ostateczna umowa kupna-sprzedaży musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Aby notariusz mógł przygotować umowę, należy mu dostarczyć niezbędne dokumenty. Sprzedający musi przygotować dokument potwierdzający jego prawo do nieruchomości (odpis z księgi wieczystej, a w razie jej braku akt notarialny zakupu lub orzeczenie sądu o nabyciu spadku), wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków oraz wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeśli sprzedający jest przedsiębiorcą, jeszcze przed podpisaniem aktu notarialnego powinien przedstawić zaświadczenie o niezaleganiu wobec ZUS i US. Dobrze też, by dostarczył zaświadczenie o opłaceniu podatku od nieruchomości, a jeśli została ona nabyta w spadku – zaświadczenie o uregulowaniu podatku od spadku lub o zwolnieniu z niego. Obie strony transakcji muszą mieć przy sobie dokumenty tożsamości.
Notariusz pobiera opłaty od transakcji. Są to: podatek od czynności cywilnoprawnych (2% wartości nieruchomości), taksa notarialna i opłata sądowa. Do taksy notarialnej należy doliczyć VAT. Dodatkowo trzeba uregulować opłaty sądowe związane z księgą wieczystą. Niektóre z tych opłat są stałe (np. wpis własności w księdze wieczystej – 200 zł), inne zależą od wartości nieruchomości (podatek od czynności cywilnoprawnych, taksa notarialna). Opłaty te ponosi zwykle kupujący, choć w przypadku taksy notarialnej strony mogą negocjować.